Kontakt: +48 (85) 745 72 79
Pracownicy:
dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB – kierownik Zakładu
dr Monika Kostaszuk-Romanowska
Zakład Studiów nad Kulturą i Mediami kontynuuje działalność powstałego w 1998 roku na Wydziale Filologicznym UwB Zakładu Wiedzy o Kulturze. Pierwszym kierownikiem Zakładu, usytuowanego pierwotnie w strukturze Instytutu Filologii Polskiej, był prof. dr hab. Sław Krzemień-Ojak. Od 2010 roku Zakładem kieruje dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB. W październiku 2011 roku, gdy utworzono na UwB studia na kierunku kulturoznawstwo prowadzone przez dwa wydziały: Filologiczny (Zakład Wiedzy o Kulturze) i Pedagogiki i Psychologii (Zakład Kulturoznawstwa), Zakład Wiedzy o Kulturze stał się samodzielną jednostką na Wydziale, która organizowała pracę dydaktyczną na kulturoznawstwie. W związku ze zmianą struktury organizacyjnej Wydziału Filologicznego, na podstawie Uchwały Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z marcu 2017 roku, nastąpiła zmiana nazwy Zakładu Wiedzy o Kulturze na Zakład Studiów nad Kulturą i Mediami. W kwietniu 2017 roku, gdy powstał Międzywydziałowy Instytut Kulturoznawstwa i Sztuki, Zakład Studiów nad Kulturą i Mediami wszedł w skład Instytutu. Aktualnie Zakład wchodzi w skład Instytutu Studiów Kulturowych powołanego w 2019 roku jako samodzielna jednostka na Uniwersytecie w Białystmotku.
Zakład prowadził (systematycznie, począwszy od 1997 r.) cykl konwersatoriów otwartych dla studentów i pracowników Wydziału Filologicznego pod nazwą Kultura i przyszłość oraz cykl ogólnopolskich konferencji poświęconych rozważaniom nad nowymi zjawiskami w kulturze i kierunkami jej przemian.
Przy Zakładzie Studiów nad Kulturą i Mediami istnieje Koło Naukowe Kulturoznawców „KulSTRUKtura”.
Profil badawczy Zakładu obejmuje kilka dziedzin: kultura audiowizualna, komunikacja kulturowa, antropologia kultury, antropologia mediów, pogranicza filozofii i kultury, nowa humanistyka, kultura Podlasia. Pracownicy Zakładu zajmują się badaniami kultury współczesnej, w sposób szczególny kultury polskiej, kultury Podlasia, w perspektywie komunikacyjno-medialnej, a także filozoficzno-kulturowej.
Główne obszary zainteresowań badawczych pracowników Zakładu to:
- Antropologia mediów i semiotyka przekazów medialnych; ze szczególnym uwzględnieniem
- kulturowych badań nad serialami telewizyjnymi
- historii kina polskiego w kontekście kulturowym
- historii telewizji polskiej w kontekście kulturowym
- Wzajemne przenikanie się idei filozoficznych i rzeczywistości kulturowej, zarówno w kontekście współczesności, jak i w wymiarze historyczno-kulturowych przemian dziejów ludzkich, oddziaływania zmian technologicznych i gospodarczych na sieć relacji kulturowych;
- Performatywność w kulturze;
- Antropologia teatru, nowe zjawiska w polskim teatrze współczesnym
- Motyw Księgi i "końca" w kulturze, współczesne figury wyobraźni;
- Komunikacja zapośredniczona przez nowe media;
- Media niezależne, w szczególności tworzone w okresie PRL-u
- Fotografia jako medium kultury;
- Kultura Podlasia.
Wybrane publikacje pracowników Zakładu:
Książki:
- • Alicja Kisielewska, Polskie tele-sagi – mitologie rodzinności, Rabid, Kraków 2009.
- • Karolina Wierel, Księga w nie-ludzkim świecie. Motyw księgi w literackich i filmowych przekazach przełomu XX i XXI wieku, Wyd. UwB, Białystok 2017.
Książki pod redakcją:
- • PRL-owskie re-sentymenty, pod red. A. Kisielewskiej, A. Kisielewskiego, M. Kostaszuk-Romanowskiej, Wyd. Naukowe Katedra, Gdańsk 2017.
- • Przyszłość kultury. Od diagnozy do prognozy, pod red. A. Kisielewskiej, A. Kisielewskiego, M. Kostaszuk-Romanowskiej, Wyd. Prymat, Białystok 2017.
- • Mity, legendy i historie. Białostocka Wszechnica Kulturoznawcza 2011-2014. Część II, red. A. Kisielewski, A. Kisielewska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016.
- • Glamour – magia czy mistyfikacja? Dawny urok w nowym wymiarze, red. A. Kisielewska, M. Kostaszuk-Romanowska, A. B. Strawińska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016.
- • Na stykach kultur i mediów: Między prowincjonalizmem a kosmopolityzmem, pod red. Alicji Kisielewskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2014.
- • Spektakle zmysłów, red. A. Wieczorkiewicz, M. Kostaszuk-Romanowska, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2010.
- • Wizje kultury własnej, obcej i wspólnej w sytuacji kontaktu, red. M. Kostaszuk-Romanowska, A. Wieczorkiewicz, Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku, Białystok 2009.
Wybrane publikacje w pismach naukowych:
- • Alicja Kisielewska, Miejsce i obraz – gry z miejscem w telewizji polskiej, „Kultura Współczesna”, 2013, nr 5.
- • Alicja Kisielewska, Granice telewizyjnych światów a tożsamość kulturowa, „Idea. Studia nad Strukturą i Rozwojem Pojęć Filozoficznych”, 2015, XXVII.
- • Alicja Kisielewska, Fabularyzacje rzeczywistości w PRL-owskich serialach telewizyjnych – przemoc kulturowa w czasie wolnym, „Studia Kulturoznawcze” 2016, s. 99-113.
- • Alicja Kisielewska, Polski serial telewizyjny jako kulturowa opowieść, „Czas Kultury” 2018, nr 1.
- • Karolina Wierel, Po co nam postapokalipsy? Kultura postapokaliptyczna na początku XXI wieku z perspektywy kultur Zachodu, „Przegląd Humanistyczny” 2017 nr 1 (456).
- • Karolina Wierel, Postapokaliptyczna wizja człowieka w trylogii Dmitrija Głuchowskiego: Metro 2033, Metro 2034, Metro 2035, „Annales Universitatis Maria Curie-Skłodowska”, sectio FF, 2016, nr 2, vol. XXXIV.
- • Monika Kostaszuk-Romanowska, Narracje architektury czasów postmodernizmu, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2010 nr 1.
- • Monika Kostaszuk-Romanowska, Polska współczesna krytyka teatralna – próba diagnozy, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury”, XIV, Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2014.
- • Monika Kostaszuk-Romanowska, Teatr bieżącej interwencji w rozpoznaniu teoretycznym, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2014, nr 5.
- • Monika Kostaszuk-Romanowska, Teatr bieżącej interwencji w praktyce, w: „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2015, nr 6.
- • Maja Rogala, O wspólnocie stołu w filmach Tam gdzie rosną poziomki i Siódma pieczęć Ingmara Bergmana, „Bibliotekarz Podlaski. Ogólnopolskie naukowe pismo bibliotekoznawcze i bibliologiczne”, 2017, nr 4.
Organizacja przez Zakład ogólnopolskich konferencji naukowych:
Sztuka XXI wieku (1995), Warszawa; Organizatorzy: Instytut Kultury (Warszawa), Centrum Sztuki Współczesnej (Warszawa), Zespół Wiedzy o Kulturze Instytutu Filologii Polskiej (Zakład Wiedzy o Kulturze powstał w 1998 r.) Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku;
Kultura XXI wieku (1995), Warszawa; Organizatorzy: Instytut Kultury (Warszawa), Zespół Wiedzy o Kulturze Instytutu Filologii Polskiej (Zakład Wiedzy o Kulturze powstał w 1998 r.) Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku;
Kultura audiowizualna u progu XXI wieku. Perspektywy – zagrożenia – szanse (1996), Supraśl k. Białegostoku; Organizator: Zespół Wiedzy o Kulturze Instytutu Filologii Polskiej (Zakład Wiedzy o Kulturze powstał w 1998 r.) Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku;
Intertekstualność – intermedialność – interdyskursywność. Kultura słowa i obrazu w dobie mediów elektronicznych (1997), Supraśl k. Białegostoku; Organizatorzy: Zespół Wiedzy o Kulturze Instytutu Filologii Polskiej Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, Zespół Historii i Teorii Filmu Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego;
Słowo w kulturze mediów (1998), Białowieża; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze IFP;
Przyszłość języka (2000), Białystok; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze IFP;
Kultura – telewizja – seryjność – serial (2002), Tykocin k. Białegostoku; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze IFP;
Na stykach kultur i mediów. Między prowincjonalizmem a kosmopolityzmem (2012), Białystok; Organizatorzy: Zakład Wiedzy o Kulturze Wydział Filologiczny UwB, Instytut Sztuk Audiowizualnych UJ;
Glamour – magia czy mistyfikacja (2014), Białystok; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze Wydział Filologiczny UwB;
Przyszłość kultury. Od diagnozy do prognozy - pamięci Profesora Sława Krzemienia-Ojaka (2014), Białystok; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze Wydział Filologiczny UwB;
PRL-owskie re-sentymenty (2016), Białystok; Organizator: Zakład Wiedzy o Kulturze Wydział Filologiczny UwB;
Rzeczy, znaki i obrazy. Kultura symboliczna w późnej nowoczesności (2016); Organizatorzy: Zakład Edukacji Wizualnej (Wydział PiP), Zakład Wiedzy o Kulturze (Wydział Filologiczny) UwB, Instytut Kulturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytet SWPS;
Rozum, racjonalności, symboliczność i jej odmiany. Kultura symboliczna w późnej nowoczesności, (2017), Organizatorzy: Zakład Edukacji Wizualnej (Wydział PiP), Zakład Wiedzy o Kulturze (Wydział Filologiczny) UwB, Instytut Kulturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytet SWPS.
Działalność dydaktyczna:
Działalność dydaktyczna pracowników Zakładu Studiów nad Kulturą i Mediami na kierunku kulturoznawstwo koncentruje się na przedmiotach, które są zbieżne z reprezentowanymi przez nich dyscyplinami naukowymi i zainteresowaniami badawczymi. Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB prowadzi wykłady z antropologicznych podstaw kulturoznawstwa, kultury audiowizualnej i komunikacji kulturowej, a także ćwiczenia z antropologii mediów; Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB jest organizatorką i osobą odpowiedzialną za działalność specjalności media i komunikowanie na studiach pierwszego stopnia. Profesor Sławomir Raube prowadzi wykłady z wstępu do filozofii, filozofii kultury, konwersatoria z historii filozofii, logiki i semiotyki kultury. Dr Monika Kostaszuk-Romanowska prowadzi ćwiczenia z przedmiotu teatr i widowiska, z teorii kultury, z interpretacji tekstów kultury, konwersatorium z metod analiz i interpretacji dzieła teatralnego oraz z technik pisania tekstów naukowych. Dr Karolina Wierel prowadzi ćwiczenia z antropologii kultury, słowa w kulturze, filozofii kultury, problemów organizacji kultury w zjednoczonej Europie, problemów kultury popularnej, teorii kultury współczesnej, metodologii badań kulturoznawczych. Mgr Maja Rogala prowadzi ćwiczenia z kultury Podlasia i antropologicznych podstaw kulturoznawstwa. Mgr Karol Więch prowadzi ćwiczenia z komunikacji kulturowej, kultury audiowizualnej, komunikacji medialnej, zachowań komunikacyjnych w nowych mediach, filozofii nowych mediów.
Przedmioty nauczania realizowane przez pracowników Zakładu Studiów nad Kulturą i Mediami:
Antropologiczne podstawy kulturoznawstwa
Komunikacja kulturowa
Kultura audiowizualna
Telewizja w kulturze
Antropologia mediów
Antropologia kultury
Słowo w kulturze
Problemy organizacji kultury w zjednoczonej Europie
Filozofia kultury
Problemy kultury popularnej
Metodologia badań kulturoznawczych
Interpretacja tekstów kultury
Teoria kultury współczesnej
Kultura Podlasia
Historia filozofii
Wstęp do filozofii
Logika i semiotyka kultury
Komunikacja medialna
Analiza przekazów audiowizualnych
Zachowania komunikacyjne w nowych mediach
Filozofia nowych mediów
Teoria kultury
Pełnione funkcje:
Na Uniwersytecie w Białymstoku:
Dr Karolina Wierel:
- Koordynator programu Erasmus+ w MIKiS
- Koordynator projektu w MIKiS „Kuźnia kompetencji studentów Wydziałów: Historyczno-Socjologicznego, Filologicznego i Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku” w 2018 roku.
Na Wydziale Filologicznym:
Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB
- Dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Kulturoznawstwa i Sztuki (od 1.02. 2018)
- Kierownik Zakładu Studiów nad Kulturą i Mediami (od 2010)
- Członkini Wydziałowej Komisji ds. Oceny Nauczycieli Akademickich (2010-2016)
Dr Monika Kostaszuk-Romanowska
- Członkini Wydziałowego Zespołu ds. Jakości Kształcenia
Funkcje pełnione w czasopismach naukowych:
Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB
- Recenzentka czasopism naukowych: „Prace Kulturoznawcze”, „Studia Kulturoznawcze”, „Media, Kultura, Komunikacja Społeczna”
Mgr Karol Więch
-Sekretarz czasopisma "IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych"
Członkostwo w zespołach i towarzystwach naukowych:
Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB
- Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (2009-2013)
- Członkini Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (od 2009-)
- Członkini Rady Programowej Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (2014-2017)
- Prezes Oddziału PTK w Białymstoku (od 2010-);
- Członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami
Dr Monika Kostaszuk-Romanowska
Członkini Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego Oddział w Białymstoku
Dr Karolina Wierel
- Członkini Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego Oddział w Białymstoku
- Członkini Interdyscyplinarnego Zespołu Badań nad Fantastyką UwB
- Członkini Zespołu Badań Filozofii Kultury przy Zakładzie Studiów nad Kulturą i Mediami MIKiS.
Mgr Karol Więch
-Sekretarz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego Oddział w Białymstoku
Inne:
Dr hab. Alicja Kisielewska, prof. UwB
- Przewodnicząca Komitetu Okręgowego Województwa Podlaskiego Olimpiady Wiedzy o Mediach
- Członek Komitetu Okręgowego Województwa Podlaskiego Olimpiady Wiedzy o Mediach
mgr Karol Więch
- Członek Komitetu Okręgowego Województwa Podlaskiego Olimpiady Wiedzy o Mediach